Transactionele Analyse
Schakelen tussen ego-posities
Hoe
Nadat je de ego-posities behandeld hebt, laat je deelnemers ervaren hoe de verschillende posities (rollen) eruit zien en hoe ze op elkaar inwerken. Ze oefenen ook met schakelen tussen posities.
Markeer de ouder- kind- en volwassenrollen als volgt op de grond:
O O
V V
K K
Uitleg:
De drie egoposities werken op elkaar in: een ander kan je met zijn gedrag verleiden een bepaalde positie in te nemen; misschien wel een andere positie dan jij zelf wilt. Laten we eens zien hoe dit werkt.
Stel je voor: de acteur is jouw leidinggevende. Jij hebt twee keer achter elkaar je onkostendeclaratie te laat ingeleverd. Bedenk daar zelf een reden voor, maar geen smoes. Je leidinggevende spreekt je aan.
Stap 1:
De acteur en een deelnemer staan op de volwassen cirkels tegenover elkaar. De acteur spreekt vanuit een ouderpositie de deelnemer aan op het te laat inleveren:
Ouder: (kritisch, normerend) "Je begrijpt toch wel dat dit niet kan, hè? Afspraak is afspraak, ja? Dat geldt ook voor jou."
Laat het gesprek even duren (1 à 2 minuten); de kans is groot dat de deelnemer ook de volwassen positie verlaat en een ouder- of een kindpositie inneemt. Bespreek na:
- welke positie neemt de acteur in? Waaraan zie je dat?
- welke positie neemt de deelnemer in? Waaraan zie je dat?
Deelnemer en acteur gaan op deze plekken staan en pakken het gesprek van daaruit weer op. .
Vraag de deelnemer om bewust te schakelen naar de volwassen positie. Laat hem van daaruit proberen om de acteur naar dezelfde positie te krijgen.
Laat de observatoren helpen: wat kan de deelnemer doen of zeggen?
Laat anderen eventueel de rol van de deelnemer overnemen. Wanneer de acteur volwassen benaderd wordt, beweegt hij zelf ook in de volwassen richting.
Stap 2:
Idem als stap 1, alleen begint de acteur nu vanuit een kindpositie:
Kind: (luchtig, indirect, plagerig) "Wil jij soms geen salaris meer ontvangen? Haha! Pas maar op, voor je het weet heb je ruzie met de mensen van de administratie."
Leestip:
Dit ben ik! Worden wie je bent met Transactionele Analyse. Lieuwe Koopmans, Thieme, 2012.
Bron: Paul Devilee, Rik Luijmes, Roland Verheugd.
Tags bij deze werkvorm:
